Συμπληρώθηκαν σήμερα 50 χρόνια, από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967.

Ο Δήμος Πατρέων, τίμησε τους αγωνιστές που εξορίστηκαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν κατά τη διάρκεια της επτάχρονης δικτατορίας. Ο Δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης και σύσσωμη η Δημοτική Αρχή, κατέθεσαν στεφάνια στο 15ο και 17ο Δημοτικό Σχολείο Δροσιάς και στο 26ο – 31ο Δημοτικό Σχολείο Αγίας Σοφίας, στα σχολεία όπου τις πρώτες μέρες της δικτατορίας, λειτούργησαν ως χώροι κράτησης των συλληφθέντων αγωνιστών. Στεφάνια κατέθεσε επίσης ο Σύλλογος «Πέτρινα Χρόνια».

Οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν με συγκέντρωση και ομιλία του Δημάρχου Πατρέων, Κώστα Πελετίδη, ο οποίος ανακοίνωσε ότι «ο Δήμος Πατρέων τιμώντας τους επώνυμους και ανώνυμους αγωνιστές, θα ονομάσει μια πλατεία της πόλης, σε πλατεία Αντιδικτατορικής Πάλης».

Στην εκδήλωση, που έγινε σε αίθουσα του σχολικού συγκροτήματος της Αγίας Σοφίας, παραβρέθηκαν η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Κατερίνα Γεροπαναγιώτη, Αντιδήμαρχοι, Πρόεδροι Δημοτικών Οργανισμών και Δημοτικοί Σύμβουλοι.

Επίσης παραβρέθηκαν εκπρόσωποι από τα Σωματεία εργαζομένων του Δήμου, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματοβιοτεχνών Ν. Αχαΐας, Π. Σκέντζος, ενώ ξεχωριστή στιγμή της εκδήλωσης υπήρξε η παρουσία αγωνιστών του αντιδικτατορικού αγώνα στην Πάτρα.

Συγκινητική ήταν μάλιστα, η στιγμή όταν ο Δήμαρχος, στην ομιλία του, αναφέρθηκε σε δύο παραβρισκόμενους αγωνιστές που είχαν συλληφθεί τις πρώτες ημέρες του πραξικοπήματος και οι οποίοι είχαν κρατηθεί στο συγκεκριμένο σχολείο και στη συνέχεια εξορίστηκαν. Πρόκειται για τους Αντώνη Πετράτο και Αντώνη Φούντο που μαζί με άλλους έδωσαν το παρών στην εκδήλωση.

Η εκδήλωση έκλεισε με τραγούδια του αγώνα, από την ορχήστρα του Χορευτικού Τμήματος του Δήμου Πατρέων.

Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΠΑΤΡΕΩΝ

"Αγαπητοί φίλες και φίλοι,

Συμπληρώνονται 50 χρόνια από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967.

Τιμούμε με τη σημερινή μας εκδήλωση τους χιλιάδες Πατρινούς αγωνιστές που κυνηγήθηκαν και διώχθηκαν.

Τους αγωνιστές που εξορίστηκαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν, κατά τη διάρκεια της επτάχρονης δικτατορίας.

Με την έναρξη του πραξικοπήματος ολόκληρος ο αστυνομικός και στρατιωτικός μηχανισμός του αστικού κράτους, στήθηκε απέναντι στον Ελληνικό λαό, κινήθηκε με σχέδιο και αιφνιδιαστικά μέσα στη νύχτα, για να προλάβει και να καταπνίξει τις όποιες μαζικές λαϊκές αντιδράσεις.

Το πρωινό της 21ης Απριλίου 1967, βρήκε το λαό και την νεολαία της πόλης μας αιφνιδιασμένους και ανοργάνωτους.

Είχαν ήδη κατά τη διάρκεια της νύχτας συλληφθεί εκατοντάδες αγωνιστές, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν εδώ, στο σχολείο της Αγίας Σοφίας, όπως και στο σχολείο της Δροσιάς, ενώ στήθηκαν φρουρές και πολυβόλα στις ταράτσες για τον εχθρό λαό.

Η πρωτοπορία του εργατικού λαϊκού κινήματος στην Πάτρα, συνελήφθη και κρατήθηκε τις πρώτες ημέρες εδώ.

Εκατοντάδες έμπειροι αγωνιστές και νεολαίοι, κρατούμενοι της χούντας, καλέστηκαν ή να υπογράψουν δήλωση ή να φορτωθούν στα καμιόνια και στη συνέχεια σε πλοία, για να μεταφερθούν στα κολαστήρια, στους γνωστούς τόπους εξορίας, τη Γυάρο, τη Λέρο, την Αλικαρνασσό, τον Ωρωπό και αλλού.

Θέλουμε ταυτόχρονα να θυμηθούμε, να μάθουν οι νεώτερες γενιές, να αντλήσουμε χρήσιμα συμπεράσματα.

Γιατί τα γεγονότα που προηγήθηκαν του στρατιωτικού πραξικοπήματος και όσα έγιναν στην επτάχρονη δικτατορία δείχνουν ότι η αστική τάξη, προκειμένου να εξασφαλίσει τα συμφέροντά της και τα κέρδη της, δεν έχει καμία δυσκολία να καταφύγει σε κάθε αντιδραστικό μέτρο.

Ακόμα και σε πραξικοπήματα.

Οι αιτίες που οδήγησαν στην στρατιωτική δικτατορία, πρέπει να αναζητηθούν στο ίδιο το αστικό πολιτικό σύστημα, όπως διαμορφώθηκε την περίοδο του εμφυλίου πολέμου.

Το χουντικό στρατιωτικό καθεστώς στηρίχθηκε και αξιοποίησε το μετεμφυλιακό αντιδραστικό θεσμικό πλαίσιο, που διατήρησαν όλες οι κυβερνήσεις. Της ΕΡΕ, της Ένωσης Κέντρου και οι κυβερνήσεις των λεγόμενων αποστατών.

Το καθεστώς των «έκτακτων μέτρων» που ίσχυσαν μέχρι το 1974. Μέχρι το 1962 το δικαιολογούσαν στο όνομα της «ανταρσίας των κομμουνιστοσυμμοριτών», στο δε Σύνταγμα του 1952 προέβλεπαν και νομιμοποιούσαν συνταγματικά την εκτροπή από τον Κοινοβουλευτισμό, σε περιπτώσεις ‘’εκτάκτων αναγκών’’, παραχωρώντας το δικαίωμα της πρωτοβουλίας στον βασιλιά.

Η χούντα δικαιολόγησε το πραξικόπημα και την δικτατορία με τη γνωστή μέθοδο, που ακολουθούσαν οι αστοί πολιτικοί και τα προηγούμενα χρόνια, ότι «έσωσε τη χώρα από τον κομμουνιστικό κίνδυνο».

Κάτι που βεβαίως, δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα.

Επίσης, παραποιούν την αλήθεια και διαστρεβλώνουν τα ιστορικά γεγονότα, απόψεις αστικών πολιτικών δυνάμεων, ότι η δικτατορία ήταν έργο κάποιων «αφρόνων αξιωματικών» ή ότι οδηγηθήκαμε στην δικτατορία, λόγω των «Ιουλιανών».

Αυτές οι θεωρίες και οι ισχυρισμοί επιδιώκουν να συγκαλύψουν τις βαθύτερες και πραγματικές αιτίες και τις επιλογές της αστικής τάξης.

Η δικτατορία των συνταγματαρχών, γεννήθηκε μέσα στην κρίση του αστικού πολιτικού συστήματος και με σκοπό να το βγάλει από την κρίση του.

Οι ίδιοι οι ηγέτες του πραξικοπήματος διακήρυτταν, σε κάθε ευκαιρία, ότι ο στόχος ήταν μέσα από τον «γύψο», να βγει ένα υγιές πολιτικό σύστημα, αντικομμουνιστικό, με ισχυρή εθνικόφρονα παράταξη και με χαρακτηριστικά «αστυνομικού κράτους».

Από αστούς Έλληνες πολιτικούς, ιστορικούς, αλλά και παράγοντες της αμερικάνικης πολιτικής σκηνής, γίνεται φιλότιμη προσπάθεια από το 1974 και μετά, να απενοχοποιηθούν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.

Ισχυρίζονται ότι αιφνιδιάστηκαν, ότι το Πεντάγωνο, η CIA, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, δεν είχαν ιδέα για το ενδεχόμενο δικτατορίας.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ είχαν τεράστιες ευθύνες.

Όχι μόνο γνώριζαν και ήταν σε γνώση τους, αλλά στήριξαν τη δικτατορία.

Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ καλλιέργησαν το έδαφος και δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την επιβολή της δικτατορίας.

Αυτό που καθορίζει την στάση των ΗΠΑ, απέναντι στις Ελληνικές κυβερνήσεις και στην επταετία της χούντας είναι η εξασφάλιση και η εξυπηρέτηση των ιμπεριαλιστικών της σχεδίων και συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή και όχι η μια ή άλλη μορφή της καπιταλιστικής εξουσίας.

Το στρατιωτικό πραξικόπημα στηρίχτηκε από ισχυρά τμήματα της αστικής τάξης, με πιο φανερή τη στήριξη που παρείχε στη χούντα το εφοπλιστικό κεφάλαιο, ενώ σε ορισμένα άλλα υπήρξε αρχικά μια επιφύλαξη, από το φόβο μήπως αποθαρρυνθεί η πραγματοποίηση επενδύσεων.

Η δικτατορία στηρίχτηκε τελικά απ' όλα εκείνα τα τμήματα του κεφαλαίου που αναγνώριζαν το ρόλο και τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην Ελλάδα, όμως ήταν ταυτόχρονα υπέρ της σύνδεσης με την ΕΟΚ, θέση που υιοθέτησε από την πρώτη στιγμή η στρατιωτική χούντα, τονίζοντας ότι ήταν αδιανόητη η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας χωρίς την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα.

Οι όποιοι δισταγμοί καπιταλιστών ξεπεράστηκαν γρήγορα, καθώς η χουντική κυβέρνηση πήρε αμέσως μέτρα υπέρ του κεφαλαίου και στην πορεία διαμόρφωσε πρόγραμμα χρηματοδότησης δημόσιων επενδύσεων και ευνοϊκές συνθήκες για Αμεσες Ξένες Επενδύσεις (ΑΞΕ). Η καπιταλιστική εργοδοσία επωφελήθηκε από την απαγόρευση κάθε μορφής μαζικής συνδικαλιστικής δράσης, συγκεντρώσεων και κινητοποιήσεων και ότι αυτό συνεπάγεται.

Με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το 1971 οι μισθοί και τα μεροκάματα αποτελούσαν το 40,5% του ιδιωτικού εγχώριου εισοδήματος, έναντι του 34,5% που ήταν το 1961. Την ίδια περίοδο τα κέρδη αυξήθηκαν κατά 186%.

Σε αυτό συνέβαλε και η φοροαπαλλαγή των επιχειρήσεων, ενώ Οιφόροιπου βάρυναν τα νοικοκυριά έφταναν το 91% του συνόλου των φορολογικών εσόδων του καθεστώτος.

Τοδημόσιο χρέοςυπερδιπλασιάστηκε φτάνοντας τα 87,5 δισεκατομμύρια δραχμές στις αρχές του 1973 ενώ ήταν 37,8 δισεκατομμύρια τον Δεκέμβριο του 1967.

Πιο εμφανή άρχισαν να γίνονται για την εργατική τάξη τα προβλήματα μετά το 1972 με το ξέσπασμα της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, την άνοδο του πληθωρισμού στην Ελλάδα αφού ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε 15,3% από το 1972 στο 1973 και κατά 37,8% την επόμενη χρονιά, και μάλιστα στα είδη πρώτης ανάγκης και την υγεία.

Την πενταετία 1968-1972 μετανάστευσαν περίπου μισό εκατομμύριο Έλληνες.

Η επτάχρονη δικτατορία έχει να επιδείξει αξιοζήλευτες επιδόσεις στις σκανδαλώδεις, αποικιοκρατικού χαρακτήρα συμβάσεις με το μεγάλο κεφάλαιο, με κορυφαία τα ναυπηγεία Νιάρχου στο Σκαραμαγκά, τα διυλιστήρια, την ESSO PAPPAS τις διάφορες εργολαβίες δημοσίων έργων, μέχρι και το «τάμα του έθνους» σκαρφίστηκαν για να συγκεντρώσουν σε ένα ταμείο δισεκατομμύρια Ελληνικές δραχμές, από υποχρεωτικούς εράνους. Φυσικά δεν αποδείχθηκαν ‘’άσπιλοι και αμόλυντοι’’ στην διαχείριση, όπως προσπαθούν να μας πείσουν οι σημερινοί υμνητές της χούντας.

Ο Παπαδόπουλος ζούσε σε βίλα του Ωνάση στο Λαγονήσι, ενώ διόρισε τον αδελφό του Κωνσταντίνο Παπαδόπουλο γενικό γραμματέα του υπουργείου Προεδρίας, Περιφερειακό Διοικητή Αττικής αλλά και Υπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ. Ο δεύτερος αδελφός του δικτάτορα, Χαράλαμπος είχε διοριστεί Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως.

Ο Παττακός με το... μυστρί του, ανέθεσε στο γαμπρό του Ανδρέα Μεϊντάση διάφορες μελέτες και τεχνικά έργα κυρίως στον Δήμο Αθηναίων.

Ο κατάλογος είναι ατελείωτος.

Αυτά είναι τα πρότυπα της Χρυσής Αυγής και των άλλων υμνητών της χούντας. Γίνεται κατανοητό γιατί το σύστημα θεωρεί τη Χρυσή Αυγή ως στήριγμα σε δύσκολες καταστάσεις. Η Χρυσή Αυγή όπως και η χούντα είναι το αποκούμπι του κεφαλαίου για να ξεπεράσει τις κρίσεις του.

Η χούντα από την αρχή έκανε τεράστιες προσπάθειες, δημιουργώντας έναν τερατώδη μηχανισμό μαύρης προπαγάνδας με έξαλλο αντικομμουνισμό, αλλά και με ανοιχτή τρομοκρατία, βία, καταστολή, να αποκτήσει οργανωμένο λαϊκό έρεισμα.

Όμως σε καμία περίπτωση δεν τα κατάφερε.

Το μεγάλο μέρος του λαού ήταν αντίθετο στη χούντα.

Η στάση των αγωνιστών στα στρατοδικεία, στους τόπους εξορίας και τις φυλακές, η δράση των παράνομων οργανώσεων, έδινε κουράγιο και όπλιζε με δύναμη το λαό και τη νεολαία.

Άρχισαν να ξεδιπλώνονται οι πρώτες διαμαρτυρίες εργατών, ενάντια στη συγχώνευση των ασφαλιστικών ταμείων, της κατάργησης του νόμου για τις απολύσεις, τις ανατιμήσεις των ειδών πρώτης ανάγκης.

Ο Αντιδικτατορικός Αγώνας, πήρε μαζικά πολιτικά χαρακτηριστικά με την κατάληψη της Νομικής τον Φλεβάρη του 1973 και κορυφώθηκε στο Πολυτεχνείο.

Εκείνες τις ημέρες στην πόλη μας, καταλήφθηκε από φοιτητές το Παράρτημα του Πανεπιστημίου μας, στην οδό Κορίνθου και πραγματοποιήθηκαν μαζικές και μαχητικές διαδηλώσεις στους κεντρικούς δρόμους, από φοιτητές, μαθητές και εργάτες.

Αυτή η λαϊκή εξέγερση, εξέφραζε τις λαϊκές διαθέσεις.

Εξελίχθηκε σε ρήξη με τους χουντικούς νόμους, τις αρχές και τους μηχανισμούς της. Σε αντίθεση με τους σχεδιασμούς των αστικών δυνάμεων υπέρ της «φιλελευθεροποίησης» της χούντας.

Το Πολυτεχνείο επιτάχυνε την αποσύνθεση του δικτατορικού καθεστώτος και μαζί με το πραξικόπημα για την ανατροπή του Μακαρίου και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, οδήγησαν στην κατάρρευσή της.

Φίλες και φίλοι

Πενήντα χρόνια μετά την επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα, είναι αναγκαίο να βγουν συμπεράσματα χρήσιμα για το λαό και την πάλη του. Παρά τις συνθήκες ωμής βίας, τρομοκρατίας και καταστολής, οι εργατικές, λαϊκές και νεολαιίστικες δυνάμεις, μπόρεσαν να οργανωθούν, να αντιδράσουν και να κινητοποιηθούν.

Ο λαός, η νεολαία και οι οργανώσεις τους, διαμόρφωσαν πλαίσιο συσπείρωσης, με κατεύθυνση την ανατροπή της δικτατορίας, την κατάργηση των αντικομουνιστικών νόμων, της μετεμφυλιακής περιόδου, τις συνδικαλιστικές και πολιτικές ελευθερίες.

Τελικά η μεταπολίτευση ήρθε ως αποτέλεσμα και προϊόν της συμφωνίας ανάμεσα στη χούντα, τους Αμερικανούς, τους άλλους εταίρους του ΝΑΤΟ και τους αστούς πολιτικούς, με επικεφαλής τον Κ. Καραμανλή, που είχε την έγκριση και την πλήρη στήριξη της ΕΟΚ. Πρόκειται για συμβιβασμό από τα πάνω για να συνεχιστεί με νέα μορφή διακυβέρνησης η εξουσία των μονοπωλίων.

Αυτή η πολιτική μεταμφίεση επιβεβαιώνει ότι το εργατικό λαϊκό Κίνημα, πρέπει να παλεύει κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες για την ανατροπή της καπιταλιστικής εξουσίας, ανεξάρτητα από τη μορφή της. Είτε είναι κομματική, στηριγμένη στο Κοινοβούλιο είτε κυβέρνηση τεχνοκρατών ή στρατιωτικών εκπροσώπων της αστικής τάξης.

Σήμερα είναι αναγκαίο, ο λαός μας να επαγρυπνεί και να εντείνει την πάλη του, ενάντια στον εθνικισμό και τον σωβινισμό.

Να απομονώσει τους ναζιστές της Χρυσής Αυγής και τις άλλες εθνικιστικές ομάδες, που έχουν τον ίδιο στόχο, την εξυπηρέτηση του καπιταλιστικού συστήματος.

Ο Δήμος μας με την σημερινή εκδήλωση τιμά τους αγώνες του λαού, ενάντια στην επτάχρονη στρατιωτική δικτατορία, τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση των αγωνιστών.

Τιμά την προσφορά και τη μνήμη των θυμάτων της χούντας, των αξιωματικών που πάλεψαν ενάντια στη χούντα, βασανίστηκαν και αποτάχτηκαν, όλων των αντρών και γυναικών που φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, υπέστησαν βασανιστήρια και γενικά έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην πάλη κατά της δικτατορίας. Αποτέλεσαν τη συνέχεια της ασταμάτητης εργατικής, λαϊκής πάλης στον 20ό αιώνα, στον αγώνα για την κοινωνική πρόοδο και λαϊκή ευημερία, για συνδικαλιστικές και γενικότερα δημοκρατικές ελευθερίες, για το δικαίωμα να αποφασίζει ο λαός με κριτήριο το δικό του συμφέρον.

Ο Δήμος Πατρέων τιμώντας τους επώνυμους και ανώνυμους αγωνιστές, θα ονομάσει μια πλατεία της πόλης, σε πλατεία Αντιδικτατορικής Πάλης".